छ.शिवाजी महाराज की जय

हैदराबादच्या एका व्यक्ती सोबत मराठ्यांच्या पराक्रमांवर चर्चा झाली.त्या व्यक्तीने चर्चेदरम्यान एक गोष्ट अशी विचारली की,मराठे लपून हल्ला करायचे का? मैदानातून पळून जायचे का? मराठे लुटारू होते का? तो म्हणाला की आम्ही असे ऐकले आहे की मराठे लपूनछपून यायचे,लपून छपूनच हल्ला करायचे आणि लुटून पळून जायचे,खुल्या मैदानात मराठे यायला घाबरायचे.

मला त्याच्या बोलण्याचा अजिबात राग आला नाही कारण आपल्या देशात ...खो
ट्या इतिहासाच्या प्रसाराने अशा बऱ्याच अंधश्रद्धा मराठ्यांच्या बाबतीत पसरल्या आहेत.त्या व्यक्तीला मी सांगितले की लपून छपून हल्ला करून,अचानकपने आश्चर्याचा धक्का देणे, काही कळायच्या आत शत्रूला संपविणे हा मराठ्यांच्या गनिमी काव्याचा भाग होता.आणि गनिमी कावा हा कमीत कमी सैन्य कामी आणून यश मिळविण्याचा एक मार्ग होता.

कारण प्रत्त्येक सैनिकाचा जीव महत्वाचा वाटायचा आमच्या राजाला. तरी तो व्यक्ती काहीना काही म्हणून मराठे असे होते,मराठे तसे होते असा म्हणायचा.त्यामुळे मी त्याला सरळ त्याच्या हैदाराबाद्चेच उदाहरण दिले.त्याला सांगितले की छ.शिवाजी महाराज नावाचा मराठा आपली अवाढव्य फौज घेऊन हैदराबाद मध्ये आला होता.

ती फौज तुमच्याच गोलकोंडा फोर्टमध्ये तशीच सोडून कोणताही अंगरक्षक सोबत न घेता तुमच्याच राजाच्या घरात भेटीसाठी गेला होता,महिनाभर राहिला आणि अशावेळी तुमचाच राजा घाबरला होता,कारण आपला राजा दिसत नाही म्हणून मराठा फौजेने हैदराबाद संपविण्याची योजना बनविली होती.

तेव्हा घाबरून तुमच्याच राजाने छ.शिवरायांना विनंती केली होती की कृपा करून आपल्या सैन्याला शांत करा.आणि तसे झालेसुद्धा.आपलेछत्रपती दिसले तेव्हा मराठे शांत झाले होते.एवढेच काय तुमच्या राजाचा अवाढव्य,भयावह हत्ती येसाजी कंक नावाच्या मराठ्याने एकट्यानेच संपविला होता आणि सिद्ध केले होते की एक मराठा हत्तीच्या ताकदीचा असतो.उदगिरीच्यालढाईत जी लढाई खुल्या मैदानात झाली होती.

त्याच लढाईत इब्राहीम गार्दी सारखा तोफखान्याचा प्रमुख समोर असतांनासुद्धा थोड्याशा तोफ्खान्यासह मराठेच जिंकले होते.स्वाल्हेरच्या लढाईत खुल्या मैदानात ४०००० मराठ्यांनी ८०००० मुघलांना कसे कापले होते हे तुम्हाला माहिती आहे का?आणि ज्या औरंगजेबाला पूर्ण देश घाबरायचा त्याच औरंग्याला त्याच्याच दरबारात हाणून पडून बोलून, छाती ताणून ,ताठ मानेन निघून जाणारा राजा मराठाच होता.आणि जेव्हा देशातील सर्व शूरवीर शेपूट घालून बसले होते.

तेव्हा घरापासून ८०० कोस दूर खुल्या मैदानात अफगानांना टक्कर द्यायला निघाले आणि जीवाची बाजी लावली ती मराठ्यांनीच............असे म्हटल्यावर तो जरा गप्प राहिला........तरी म्हणाला की लुटायची काय गरज असायची?

मी त्याला म्हणालो की,मराठ्यांनी लुटली ती त्या त्या राजाची संपत्ती,लुटला शत्रूचा आत्मविश्वास आणि अहंकार आणि त्याचा त्या परीसरावरचा अधिकार..मराठ्यांनी कधीही कोण्या शेतकरयला लुटले नाही,कोण्या सामान्य माणसाला त्रास दिला नाही,कधीही कोणत्याही स्त्रीची अब्रू लुटली नाही.................असे म्हटल्यावर त्याला बोलायला मार्ग राहिला नाही..........मित्रांनो तुम्हाला जर कुणी असे विचारले तर तुम्ही सुद्धा हेच उत्तर द्या...........छ.शिवाजी महाराज की जय. .

पल भर की ख़ुशी

जिंदगी में तो ऐसे
बहुत कम मोके आये
जिससे की हम
खुश हो सके |

ऐसा क्यूँ होता है
खुश तो होते है
लेकिन उस ख़ुशी की
 उमर बहुत कम होती है|

लेकिन ये जिंदगी
कितनी भी इतेहां ले ले
हम भी खड़े होगे फिर से
वही पल भर की
ख़ुशी पाने के लिए|
काफी है
यही पल भर की ख़ुशी
पूरी ज़िन्दगी के लिए,

क्यूँ की जब कभी जिंदगी से
माउस हो जाते है  तो
यही ख़ुशी मेरी
हौसला अफजाई करती है|

---------------------------Pramod Damare

पाऊस खुळा

पाऊस खुळा, किति पाऊस खुळा !
शिंपडून पाणी, आई ! भिजवि फुला ll धृ.ll

नाचे किती वेड्यापरी,
बडबडे कांहींतरी
झोडपतो उगाच हा वेलीच्या मुला ll १ll

दीनवाणी वेलीबाई,
पांघराया नाहीं कांहीं
काय करू, उघडा हा राहे छकुला ! ll २ll

उचलून आणूं काय,
पुसूं डोकें, अंग, पाय ?
काकडून गेला किती माझा माकुला ! ll ३ll

निजवूं या गादिवर,
पांघरुण घालूं वर,
देऊं काय, सांग आई, आणुन तुला ? ll ४ll

काय– "नको तोडूं फूल,
वेल– पावसाचें मूल ?
ऊन येतां चमकेल त्याचा डोळुला ?" ll ५ll

आणि, येऊं मी घरांत ?
भिजूं नको अंगणांत ?"
नको आई– ! चमकेल मीही आपुला ! ll ६ll

मज वेडा म्हणतील ?
फूल शहाणें होईल ?
मग वेडी म्हणतील सगळे तुला ! ll ७ll


– गिरीश

जलदाली

थबथबली, ओथंबूनी खाली आली,
जलदाली मज दिसली सायंकाळी.
रंगही ते नच येती वर्णायातें !
सुंदरता मम त्यांची भुलवी चित्ता.

व्योमपटीं जलदांची झाली दाटी;
कृष्ण कुणी काजळिच्या शिखरावाणी,
नील कुणी इंद्रमण्यांच्या कांतिहुनि,
गोकर्णी मिश्र जांभळे तसे कुणी;

तेजांत धुमाचे उठती झोत,
चकमकती पांडुरही त्यापरिस किती !
जणुं ठेवी माल भरुनि वर्षादेवी
आणुनिया दिगंतराहुनि या ठाया !

कोठारी यावरला दिसतो न परी.
पाहुनि तें, मग मारुत शिरतो तेथें;
न्याहाळुनी नाहिं बघत दुसरें कोणी
मग हातें अस्ताव्यस्त करी त्यातें.
मधु मोतीं भूवरतीं भरभर ओती !


– बालकवी

मिरागाच्या सरगाला

मिरागाच्या सरगाला
पावसाची दडी
भेगाळली भुई तिची
 आगि मधे उडी

गेला  मिरग कोरडा
माती  कोरडी ठणांन
पाखरांच्या चोचिमधे
वांझोट बियाण

ओलं संपून गेली
डोळे ताम्बुस तहान
आसुसलेल्या बांधावर
हस्ताचे बहाने


माय म्हणायची माझी
आला मुजोर पाऊस
तुझ औक्षण करू दे
नको पारुसा जाऊस

अवेळीच पड़ बापा
माझं मरण भिजू दे
नाही भरलं मन
माझं सरण विझू दे

----------------Poem from Marathi movie Pipaani

शेवटचा लाडू

सुटी संपली नी चाललों गांवाहुन दूर;
आणिक तव नयनीं लोटला अश्रुंचा पूर.
ताप जरी होता तरी पण जागुनियां रात्रीं
मी निजतां करिशी तयारी मजसाठी सारी;
आणिक हे लाडू तुला मी 'नको, नको' म्हणतां,
नकळत मज भरिशी डब्यांतुन तो भरतां भरतां ll १ll

तेच तुझे लाडू सुखानें मी पुरवुन खातां,
आज उरे मागें तयांतिल आवडता सरता.
वाटतसे घाई कशाला मी इतकी केली ?
नाहीं तर असते अधिकसे उरले या वेळीं.
खाऊ नये वाटे तरी पण शिरतो तोंडात,
आणिक मज भासे तुझा हा भरवितसे हात.
तूं असशी जवळीं दूर ना दूर कोंकणांत;
तूं भरवित असशी तुझ्या मी बसलों ताटांत ll२ll

छे, चुकलें, गेलें; संपला शिल्लक जो होता.
छे, चुकलें, आतां भास ना प्रेमळ तो पुढता.
उजाडेल उद्यां आणखी माधुकरी आली;
उजाडेल उद्यां आणखी वारावर पाळी.
उजाडेल उद्यां आणखी भूक मला खाई;
उजाडेल उद्यां आणखी लाडू मज नाहीं
मिळेल जो मजला उद्यां, तो मी गिळणें घांस
मिळेल ना कोठें असा हा, आई, तव भास ! ll३ll


– विंदा करंदीकर

वेडात मराठे वीर दौडले सात.

।।ॐ शिवछत्रपतयेनमः।।

वेडात मराठे वीर दौडले सात.....
त्या सात योद्धांची नावे
०१) विसाजी बल्लाल.
०२) दीपाजी राउतराव.
०३) विट्ठल पिलाजी अत्रे.
०४) कृष्णाजी भास्कर.
०५) सिद्धि हिलाल.
०६) विठोजी शिंदे
०७) आणि सरनौबत कुड्तोजी उर्फ़ प्रतापराव गुजर
बहलोलखान नावाचा आदिलशाही सरदार स्वराज्यात धुमाकूळ घालत होता. त्याने रयतेवर अन्याय करणे चालू केले. महाराजांनी त्यास धुळीस मिळवण्याचा आदेश प्रतापरावांना दिला.
मराठ्यांच्या गनिमी काव्याने बहलोलखान जेरीस आला. वेळ प्रसंग पाहुन तो मरठयांना शरण आला आला. आता शरण आलेल्याला मारु नये असा हिंदु धर्म सांगतो; त्यामुळे त्या तत्वनीष्ठ मराठ्याने त्याला धर्मवाट दिली, व तो गनीम जिव वाचवून गेला.
पण नंतर दगाबाज बहलोलखान पुन्हा स्वराज्यावर चालुन आला. आणि शिवरायांनी रयतेला त्रास देणारा बहलोलखानास सोडल्या बद्दल प्रतापरावांचि पत्र पाठऊन कानऊघडणी केली. त्या पत्रात एक वाक्य होत जे प्रतापरावांच्या जिवास लागल. शिवरायांनी म्हटल होत की बहलोलखानास पकडल्या शिवायमला तोंड दाखवु नये. हे वाक्य वाचुनत्यांनी आपल्या सहा सहकरयांकडे नजर टाकली आणी त्यांनी आपापले भाले सरसावले.त्या सात जणांनी मरणाला समोरा समोर ट्क्कर दीली....

उन्हें शिकायत है

उन्हें शिकायत है
बार बार गिर कर भी
मेरे उठ खड़े होने से
तेज़ दर्द में भी मुस्कुराने से
कंगाल हो के भी शाहों से जुबां लड़ाने से
इश्वर के अलावा किसी को भी मालिक न मानने से
मेरे खुद को मिटाने और बनाने से
हाँ और
मेरे अनगिन सपनों से ....
उन्हें शिकायत है
मेरी रीढ़ से
मेरी सत्य की

एफ.डी.आय. म्हणजे काय?

सध्या भारतात सर्वत्र एफ.डी.आय. चे वारे वाहत आहेत. एफ.डी.आय. म्हणजे नेमके काय हेसुद्धा धड माहित नसतांना देखील कितीतरी लोक त्याचा अगदी तीव्र विरोध करतांना दिसत आहेत, शिवाय अनेक विरोधी पक्षांना एफ.डी.आय. हे आयतंच कोलीत मिळालं आहे अस म्हणन वावग ठरणार नाही.
मुळात एफ.डी.आय. म्हणजे Foreign Direct Investment अर्थात, परदेशी उद्योग कंपन्या या आपल्या देशात "गुंतवणूक" करून व्यवसाय करू शकतात.
परकीय राष्ट्रांत गुंतवणूक ही दोन प्रकाराने करत येते-
१) त्या राष्ट्रातील उपभोगत्यांना आपल्या राष्ट्रातील फंड्स, शेअर्स इत्यादीची विक्री करणे.

२) त्या राष्ट्रांत प्रत्यक्षपणे उद्योगव्यवसाय सुरु करून उत्पन्न निर्माण करणे.

शिवाय एफ.डी.आय. चे पुन्हा दोन प्रकार आहेत-
१) FDI Inflow( एका विशिष्ट राष्ट्रांत बाहेरील राष्ट्रांकडून येणारी गुंतवणूक),
२) FDI Outflow.(एका विशिष्ट राष्ट्राद्वारे इतर राष्ट्रांमध्ये केली जाणारी गुंतवणूक).
आता या सगळ्या प्रकाराच्या बाबतीत भारताचा विचार केला तर लक्षात येते की, भारताचा FDI Outflow तुलनेने खुपच कमी आहे. अर्थात आजवर, सरकारी आकड्यानुसार म्हटलं तरं ५१%, परकीय गुंतवणुकीला परवानगी देण्याच्या पूर्वीपर्यंत भारतातील FDI Inflow देखील खूप कमी होता.

अमेरिका, चीन आणि त्यानंतर भारत हा बऱ्याच परकीय कंपन्यांसाठी गुंतवणूकीसाठी आवडीचा पर्याय आहे. खरं तर असे उद्योग आल्याने भारतातील छोट्या उद्योगव्यावसायि­कांना त्याचा फटका बसेल, असा विचार मुळातच चुकीचा आहे.

स्पर्धत आपला निभाव लागणार नाही या भीतीने स्पर्धेत उतरयाचचं नाही, या मानसिकतेतून विकास कदापि शक्य नसतो. महासत्ता बनण्याची स्वप्न बघणाऱ्या भारतासाठी एफ.डी.आय.ला विरोध परवडणारा नाही.
अर्थात इतकी वर्ष हातावर हात ठेवून बसलेल्या  सरकारने, अचानक एवढा मोठा निर्णय घेण्यापूर्वी सर्व पक्ष व या क्षेत्रातील तज्ञ लोकांशी सल्लामसलत करणे आवश्यक होतेच.
परंतु अचानक ५१% एवढ्या मोठ्या प्रमाणावर गुंतवणूक आल्यास आपल्या देशातील इतर छोट्या व्यावसायिकांना त्याच्याशी स्पर्धा करायला वावच राहणार नाही. त्यामुळे ही गुंतवणूक सुरुवातीला कमी प्रमाणात ठेवून मग हळूहळू वाढवत न्यायला हवी. जेणेकरून आपल्या देशातील छोट्या व्यावसायिकांना स्पर्धेची सवय होईल व यांच्या भेसळीतही फरक पडेल.
अशा प्रकारे गुंतवणूक वाढवत नेऊन काही काळानंतर खऱ्या अर्थाने मुक्त अर्थव्यवस्था अस्तित्वात येईल. मात्र स्वत:च्या अस्तित्वाच्या भीतीने परकीयांशी स्पर्धाच न करणे याने आपला विकास खुंटतो.

तेव्हा या नव्या आव्हानांना अधिक गांभीर्याने, सक्षमतेने आणि जबाबदारीने पेलल्यास ती एक लाभदायक संधीच ठरेल यात वादच नाही.

एक फेसबुक पोस्ट

बेल वाजली म्हणून दरवाजा उघडला. दारात शिवराम.
शिवराम आमच्या सोसायटीतल्या लोकांच्या गाड्या-बाईक्स धुवायचं काम करतो.
'साहेब, जरा काम होतं.'
'पगार द्यायचा राहिलाय का माझ्याकडून ?'
'नाय साहेब, तो केवाच भेटला. पेढे द्यायचे होते. पोरगा धाव्वी झाला.'
'अरे व्वा ! या आत या.'
आमच्या दाराचा उंबरठा शिवराम प्रथमच ओलांडत होता.
मी शिवरामला बसायला सांगितलं. तो आधी नको नको म्हणाला. आग्रह केला तेव्हा बसला. पण अवघडून.
मीही त्याच्या समोर बसताच त्याने माझ्या हातात पेढ्यांची पुडी ठेवली.
'किती मार्क मिळाले मुलाला ?'
'बासट टक्के.'
'अरे वा !' त्याला बरं वाटावं म्हणून मी म्हटलं.
हल्ली ऐंशी-नव्वद टक्के ऐकायची इतकी सवय झाल्ये की तेवढे मार्क न मिळालेला माणूस नापास झाल्यासारखाच वाटतो. पण शिवराम खुष दिसत होता.
'साहेब मी जाम खुश आहे. माझ्या अख्ख्या खानदानात इतका शिकलेला पहिला माणूस म्हणजे माझा पोरगा !'
'अच्छा, म्हणून पेढे वगैरे !'

शिवरामला माझं बोलणं कदाचित आवडलं नसावं. तो हलकेच हसला आणि म्हणाला, 'साहेब, परवडलं असतं ना, तर दरवर्षी वाटले असते पेढे. साहेब, माझा मुलगा फार हुशार नाही, ते माहित्ये मला. पन एकही वर्ष नापास न होता दर वर्षी त्याचे दोन दोन, तीन तीन टक्के वाढले - यात खुशी नाय का ? साहेब, माझा पोरगा आहे म्हणून नाही सांगत, पन तो जाम खराब कंडीशनमधे अभ्यास करायचा. तुमचं काय ते - शांत वातावरन ! - आमच्यासाठी ही चैन आहे साहेब ! तो सादा पास झाला असता ना, तरी मी पेढे वाटले असते.'

मी गप्प बसल्याचं पाहून शिवराम म्हणाला, 'साहेब सॉरी हा, काय चुकीचं बोललो असेन तर. माझ्या बापाची शिकवन. म्हनायचा, आनंद एकट्याने खाऊ नको - सगल्य्यांना वाट !

हे नुसते पेढे नाय साहेब - हा माझा आनंद आहे !'
मला भरून आलं. मी आतल्या खोलीत गेलो. एका नक्षीदार पाकिटात बक्षिसाची रक्कम भरली.
आतून मोठ्यांदा विचारलं, 'शिवराम, मुलाचं नाव काय?'
'विशाल.' बाहेरून आवाज आला.
मी पाकिटावर लिहिलं -

प्रिय विशाल, हार्दिक अभिनंदन !

नेहमी आनंदात रहा - तुझ्या बाबांसारखा !
'शिवराम हे घ्या.'
'साहेब हे कशाला ? तुम्ही माझ्याशी दोन मिन्ट बोल्लात यात आलं सगलं.'
'हे विशालसाठी आहे! त्याला त्याच्या आवडीची पुस्तकं घेऊ देत यातुन.'
शिवराम काहीच न बोलता पाकिटाकडे बघत राहिला.
'चहा वगैरे घेणार का ?'
'नको साहेब, आणखी लाजवू नका. फक्त या पाकिटावर काय लिहिलंय ते जरा सांगाल? मला वाचता येत नाही. म्हनून...’
‘घरी जा आणि पाकीट विशालकडे द्या. तो वाचून दाखवेल तुम्हाला !' मी हसत म्हटलं.
माझे आभार मानत शिवराम निघून गेला खरा पण त्याचा आनंदी चेहरा डोळ्यासमोरून जात नव्हता.

खुप दिवसांनी एका आनंदी आणि समाधानी माणसाला भेटलो होतो.
हल्ली अशी माणसं दुर्मिळ झाली आहेत. कोणाशी जsरा बोलायला जा - तक्रारींचा पाढा सुरु झालाच म्हणून समजा.
नव्वद -पंच्याण्णव टक्के मिळवून सुद्धा लांब चेहरे करून बसलेले मुलांचे पालक आठवले. आपल्या मुलाला/मुलीला हव्या त्या कॉलेजात प्रवेश मिळेपर्यंत त्यांनी आपला आनंद लांबणीवर टाकलाय, म्हणे.
आपण त्यांना नको हसुया. कारण आपण सगळेच असे झालोय - आनंद 'लांबणीवर' टाकणारे !
‘माझ्याकडे वेळ नाही, माझ्याकडे पैसे नाहीत, स्पर्धेत टिकाव कसा लागेल, आज पाऊस पडतोय, माझा मूड नाही !’ - आनंद ‘लांबणीवर’ टाकायच्या या सगळ्या सबबी आहेत आहेत हे आधी मान्य करू या.

काही गोष्टी करून आपल्यालाच आनंद मिळणार आहे - पण आपणच तो आनंद घ्यायचा टाळतोय ! Isn't it strange ?

मोगऱ्याच्या फुलांचा गंध घ्यायला कितीसा वेळ लागतो ?
सूर्योदय-सूर्यास्त पाहायला किती पैसे पडतात ?
आंघोळ करताना गाणं म्हणताय, कोण मरायला येणारे तुमच्याशी स्पर्धा करायला ?
पाऊस पडतोय ? सोप्पं आहे - भिजायला जा !
अगदी काहीही न करता गादीत लोळत राहायला तुम्हाला 'मूड' लागतो ?
माणूस जन्म घेतो त्यावेळी त्याच्या हाताच्या मुठी बंद असतात.
परमेश्वराने एका हातात 'आनंद' आणि एका हातात 'समाधान' कोंबून पाठवलेलं असतं.
माणूस मोठा होऊ लागतो. वाढत्या वयाबरोबर 'आनंद' आणि 'समाधान' कुठे कुठे सांडत जातात.
आता 'आनंदी' होण्यासाठी ‘कोणावर’ तरी, ‘कशावर’ तरी अवलंबून राहावं लागतं.
कुणाच्या येण्यावर-कुणाच्या जाण्यावर. कुणाच्या असण्यावर-कुणाच्या नसण्यावर.
काहीतरी मिळाल्यावर-कोणीतरी गमावल्यावर. कुणाच्या बोलण्यावर- कुणाच्या न बोलण्यावर.
खरं तर, 'आत' आनंदाचा न आटणारा झरा वाहतोय. कधीही त्यात उडी मारावी आणि मस्त डुंबावं.
इतकं असून...आपण सगळे त्या झऱ्याच्या काठावर उभे आहोत - पाण्याच्या टँकरची वाट बघत !
जोवर हे वाट बघणं आहे तोवर ही तहान भागणं अशक्य !
इतरांशी तुलना करत आणखी पैसे, आणखी कपडे, आणखी मोठं घर, आणखी वरची 'पोजिशन', आणखी टक्के.. ! या 'आणखी'च्या मागे धावता धावता त्या आनंदाच्या झऱ्यापासून किती लांब आलो आपण !

जावेद अख्तर साहेबांनी खूप छान लिहून ठेवलंय –

सबका ख़ुशीसे फासला एक कदम है
हर घर में बस एक ही कमरा कम है !

शिवराम भेटला नसता तर माझं आणि माझ्या आनंदामधलं 'ते एका पावलाचं' अंतर कदाचित भरून निघालं नसतं.

येवढे द्यावे............

अनंता येवढे द्यावे, फुलांचे रंग ना जावे

    उडाया पांखरांसाठी, जरा आभाळ ठेवावे II१II 

घराला उंबरा राहो, पेटती राहू दे चूल

कुण्याही मायपदराशी खेळते राहू दे मूल II२II

फुलांचा भार ना व्हावा, कधीहि कोणत्या देठा

चालत्या पावलांसाठी, असू दे मोकळ्या वाटा II३II

तान्हुल्या बाळओठांचा, तुटो ना दे कधी पान्हा

असू दे माय कोणाची, असू दे कोणता तान्हा II४II

चालता तिमिरवाटेने, सोबती चांदणे यावे

घणांचे घाव होताना, फुलांनी सांत्वना द्यावे II५II

कितीही पेटू दे ज्वाळा, जळाचा जाळ न व्हावा

बरसत्या थेंबथेंबांचा, भुईतून कोंब उगवावा II६II

अनंता येवढे द्यावे, भुईचे अंग मी व्हावे

शेवटी श्वास जाताना, फुलांचे रंग मी व्हावे II७II

- लक्ष्मीकांत सखाराम तांबोळी

ऊन हिवाळ्यांतिल शिरशिरता

ऊन हिवाळ्यांतिल शिरशिरता
स्थितप्रज्ञ काळ्या दगडावर,
– मला वाटते क्षणभर फुटतो
दगडाला इच्छेचा अंकुर.

ऊन हिवाळ्यांतिल हळदीचे
किरिट घालते वृद्ध वडावर !
– मला वाटते तळ्यांत पाहुन
हात फिरवितो तो दाढीवर!

ऊन हिवाळ्यांतिल कुडकुडते,
कुशीत शिरते दिसतां डोंगर;
– मला वाटते त्यालाही मग
गरम झऱ्याचा फुटतो पाझर.

ऊन हिवाळ्यांतिल भुळभुळते
आजीच्या उघड्या पाठीवर;
– तिच्या भ्रमाला गमते आपण
पुन्हा जरीचा ल्यालो परकर.

ऊन हिवाळ्यांतिल हिरमुसते;
रुसते; अन माळावर बसते;
– मला वाटते त्यालाही पण
असेच भलते वाटत असते


– विंदा करंदीकर

Funniest No parking signs

Winning Quotes

10. You have the power to be the person you have always wanted to be. You  already are that person, you just need give yourself the chance to be yourself.


9. Let me win, but if I cannot win, let me be brave in the attempt.


8. When odds are one in a million, be that one.


7. Whatever you can do, or dream you can, begin it…Boldness has genius, power, and magic in it.


6. Most look up and admire the stars. A champion climbs a mountain and grabs one.


5. Though no one can go back and make a brand new start, anyone can start from now and make a brand new ending.


4. Stay committed to your decisions, but stay flexible in your approach.


3. The harder you work, the harder it is to surrender.


2. Daring ideas are like chessmen moved forward; they may be beaten, but they may start a winning game.


1. Put up in a place where it’s easy to see the cryptic admonishment T. T. T. When you feel sometimes how slowly you climb, it’s well to remember that Things Take Time.

शाळेचा रस्ता

शाळेस रोज जातांना l मज विघ्नें येती नाना ! llध्रुoll

किति पक्षी गाती गाणी
झाडावरि म्हणती बसुनी,
'ये मुला, खेळुं या मिळुनी !'

परि उशीर टाळायाला l मी निघें तडक शाळेला ! ll १ll

टोळ कसे गवतावरती
आनंदें टुण टुण उडती !
खेळाया बोलावीती

परि उशीर टाळायाला l मी निघें तडक शाळेला ! ll२ll

गारुडी वाजवुनि पुंगी
बोलावी झणिं मजलागीं !
बहु जमती जन त्या जागीं,

परि उशीर टाळायाला l मी निघें तडक शाळेला ! ll३ll

बाजूस खेळणींवाला
वाखाणुनि अपुल्या माला
वेधितसे नकळत बाळां

परि उशीर टाळायाला l मी निघें तडक शाळेला ! ll४ll

वाटेंतिल झाडें वेली,
हालविती पानें अपुलीं;
बोलाविति मजला जवळी !

परि उशीर टाळायाला l मी निघें तडक शाळेला ! ll५ll


- ना. गं. लिमये

आईच्या कुशीत माझी रोज भरे शाळा

आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा || ध्रु ० ||


मायबाप आयुष्याच्या पुस्तकाचा धडा
संचित आपुले वाची, पुण्याचा हा पाढा
नको गंडा डोरा नको , कोणत्याच माळा
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा II१II

शारदेच्या मंदिराचे गुरूजी पुजारी
विद्येच्या ह्या दरबारी ज्ञानाची शिदोरी
कण कण अनुभूति वेचू  करू गोळा,
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा ॥२॥

माता पिता आणि गुरु , त्रिमूर्ती  ही जाणा
तिन्ही हेची टाळ, मृदुंग न वीणा
जगी सर्व सुखी ऐसा एक तोचि मेळा
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा ॥३॥

तसुभर श्रद्धा परी कष्ट पसाभर
कष्टेविण फळ नाही, कुणा आजवर
जाणुनिया  मर्म हेची कर्म सदा पाळा,
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा ॥४॥

मीच तुझा बाळ तुची, करिशी सांभाळ
तुझ्या संगे जोडू देरे, जीवनाची नाळ ,
तुझ्या पाया पाशी  सारा , जन्म साऱ्या वेळा
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा ॥५॥

गुरु इथे गुरु तिथे , गुरु जळी स्थळी
काष्ट पाषानाही पड़े प्रयत्नांती खरी
ऐसा गुरु चरणाची, धूळ लागो भाळा
आनंदाचे पाणी वाहे नित्य माझ्या डोळा
आईच्या कुशीत माझी  रोज भरे शाळा ॥६॥

झाडे लावू

एक झाड लावू मित्रा
त्याला पाणी घालू
मोठे झाल्यावर त्याच्या
सावलीत खेळू

एक झाड लावू मित्रा
त्याला कुंपण करू
मोठे झाल्यावर फुले
ओंजळीत भरू

एक झाड लावू मित्रा
त्याची निगा राखू
मोठे झाल्यावर त्याची
गोड फळे खाऊ

एक झाड लावू मित्रा
त्याला रोज पाहू
त्याची गाणी गाता गाता
मोठे मोठे होऊ

- अनंत भावे

मावळत्या सूर्याप्रत

मावळत्या दिनकरा, अर्घ्य तुज
जोडुनि दोन्ही करां || ध्रु ० ||

जो तो वंदन करी उगवत्या,
जो तो पाठ फिरवि मावळत्या,
रीत जगाची ही रे सवित्या !
स्वार्थपरायणपरा || १ ||

उपकाराची कुणा आठवण ?
‘शिते तोंवरी भूतें’ अशी म्हण;
जगांत भरलें तोंडपुजेपण,
धरी पाठिवर शरा || २ ||

आसक्त परि तू केलीस वणवण,
दिलेस जीवन, हे नारायण,
मनी न धरिले सानथोरपण,
समदर्शी तूं खरा || ३ ||

प्रभु-सचिवा विरही मुखधूसर
होति दयामृदु नयनिष्ठुर कर
टाकुनि कारभार चंद्रावर
चाललास तूं खरा || ४ ||


भा. रा. तांबे (ऑक्टोबर, १९३५)

30 lessons from life and career of NR Narayana Murthy

 NR Narayana Murthy , who steps down as Infosys chairman on August 20, is a role model for not just what he achieved but also how he did it. Here are 30 lessons from Murthy, one for each year he spent at company.

Seize Your Gandhi Momen  

Murthy, a self proclaimed socialist in the mid '70s was jailed for 72 hours in Bulgaria. The experience taught him that entrepreneurship and job creation is the way to alleviate poverty.

You might fail, but get started  

Learn from mistakes and move on. In 1976, Murthy founded Softronics, a company that lasted a year and a half. When he released that his first venture wasn't taking off, he moved on.

Think Big. Don't Hesitate to Start Small 

In 1981, a determined Murthy started Infosys with Rs 10,000 he borrowed from his wife. In few years, Infosys went on to become one of the largest wealth creators in the country.

 

Cut Yourself a Slice, Not a Large One Always 

 When Infosys was set up, Murthy took a pay cut while salaries of other co-founder's were increased by 10 percent. According to Murthy, a leader needs to show his or her sacrifice and commitment.

Lend a Hand and Throw in a Foot Too 

After Murthy convinced seven of his colleagues, there was a problem. Nandan's future inlaws were not sure about him. Murthy met Nandan's uncle and convinced him.

Trust in God, But Verify with Data

In God we trust, the rest must come with data, is perhaps Murthy's favorite statement. When confronted with difficult decisions, he tends to rely on data.

Keep the Faith

Infosys almost wound up in 1990. Murthy did not want to sell the company. He asked co-founders if they wanted out and offered to buy their shares. All of them stuck together.

Get Involved

Infosys won a contract from Reebok in the early '90s. Seeing the founders involvement, the software, was nick named 'Dinesh, Murthy and Prahlad.' Infy veterans still recall those days.

Sharing is Caring

After the IPO, Infosys decided to share a portion of its equity with employees. This helped them retain talent and gave employees a sense of ownership. Murthy is proud of having given away stocks worth over Rs 50,000 crore to employees.

Treat your People Good, but Your Best Better

Murthy always had a thing for good performers. And he rewarded them well. When Infosys decided to give its employees stock options, Murthy insisted that some shares be given to good performers through the 'Chairman's quota.'

Hire a Good Accountant, Even if he is Argumentative

A young, argumentative Indian, was asking too many questions at an annual general body meeting of Infosys. More impressed than irritated, he hired Mohandas Pai, who went on to help Infosys list on Nasdaq.

When in Doubt, Disclose

Keep your books clean and leave the cooking to the chef. Murthy's philosophy about being open and transparent has given the company a lot of credibility. He often says, "When in doubt, please disclose."

Leave the Family Out

Murthy told his wife that only one of them could be with the company. Murthy, along with other founders, said that none of their children would work for Infosys. This left no room for nepotism at Infosys.

Don't be a Pushover

In 1994, when General Electric wanted to re-negotiate rates, Murthy said no to selling services any cheaper. This helped Infosys not to be overly dependent on any one client.

Make hay While the Sun Shines

In late 90's, India's tech companies made use of the Y2K opportunity to make themselves known in the global market. For Infosys, it was a great opportunity to enter into long-term relationships with their customers.

Brand-aid First, Get Clinical

When the sexual harassment case against Infosys' top sales guy Phaneesh Murthy threatened to tarnish the company's brand, Murthy decided to quickly react. He let go of Phaneesh, and settled the case out of court despite Phaneesh wanting to fight it out.

Mind your Business, you'll See Things Coming

Murthy carries and updates a mental model of Infosys' business all the time. According to him, every leader must have a model, consisting of six to seven parameters that might affect business.

Keep it Simple, Not Silly

Keep your life simple and straight. That way, you get to work more and worry less. Murthy is known to be frugal with money. Despite being one of the richest Indians, he leads a simple life. However, he does not cut corners on buying books or brushing up on literature.

Founders Keepers, but Not Forever

Murthy's decision to not allow founders to continue with the company after the age of 65 set another standard for the company. This way, younger leaders at Infosys had a greater chance at the top positions.

Talent Spotting and Division of Labour 

Murthy is known to have an eye for talent and a talent for dividing labour. Nandan was given sales responsibilities while Kris and Shibu did the tech stuff. N S Raghavan was asked to handle people and Dinesh was assigned quality.

Hold on to Your People but don't Cling

Letting go is never easy but its not good to cling on to your colleagues either. Amongst the founders, Ashok Arora, Nandan Nilekani and K Dinesh have quit Infosys. Infy veteran Mohandas Pai has also left Infosys.

Give, it only gets you more

In 2010, the Murthy's donated $ 5.2 million USD to Harvard University Press for a project that aims to make India's classical heritage available for generations to come. He is also supporter of the Akshaya Patra Foundation.

Do it First and Do it Right

Infosys did many things first. And most things right. For example, it was the first Indian company to list on Nasdaq. It was the first Indian company to make it to the Nasdaq 100 list and it was the first Indian company to attain the highest level of quality certification.

Perils of Being a Poster Child

Being the poster child of Indian IT industry, Infosys and Murthy have been at the receiving end of many criticisms. The company has been accused of taking away American jobs and been called a "chop shop."

Get Rich. Honestly

Rich businesses were considered to be dirty in the days when the country had a socialist bent. Infy was a company which got rid of this sentiment. Murthy, with his 'no compromise' policy on greasing palms and doing ethical business, set the standards.

Do Not be Afraid to Court Controversy

Ever since Infosys became a success, Murthy was under constant public glare. This did not deter the straight talking Murthy from courting controversy or voicing his opinions openly.

Invest in Learning

With big investments in training, development and building facilities, India's IT bell-weather has always been keen on grooming the younger generation. Murthy drove the culture of learning in the company in its early days.

Never Lose the Common Touch

The big man of Indian IT kept his personal life simple. He lives in a simple, middle class house and flies economy till date. Murthy has always been accessible to people around him.

Do Good, Look Good

Murthy knew the importance of creating an image for Infosys. He invested in creating a sprawling, world class campuses early on, bigger than any other company's headquarters in the country, that would make his global customers feel like they were in a global office.

GREAT SANTA !!

GREAT SANTA !!

Interviewer: what is your birth date?
Santa: 13th October
Which year?
Santa: Oye ullu ke pathe___ EVERY YEAR

=D

Manager asked Santa at an interview.
Can you spell a word that has more than 100 letters in it?
Santa replyed: -P-O-S-T-B-O-X.

=D

After returning back from a foreign trip, Santa asked his wife,
Do I look like a foreigner?
Wife: No! Why?
Santa: In London a lady asked me Are you a foreigner?

One tourist from U.S.A. asked Santa:
Any great man born in this village???
Santa: no sir, only small Babies!!!

=D

Lecturer: write a note on Gandhi Jayanthi
So Santa writes, "Gandhi was a great man, but I don't know who is Jayanthi.

=D

Interviewer: just imagine you are on the3rd floor, it caught fire
and how will you escape?
Santa: its simple. I will stop my imagination!!!

=D

Santa: My mobile bill how much?
Call centre girl: sir, just dial 123to know current bill status
Santa: Stupid, not CURRENT BILL my MOBILE BILL.

=D

Santa: I think that girl is deaf..
Friend: How do u know?
Santa: I told I Love her, but she said her chappals are new

=D

Friend: I got a brand new Ford IKON for my wife!
Santa: Wow!!! That's an unbelievable exchange offer!!!

=D

Santa in airplane going 2 Bombay ..
While its landing he shouted: " Bombay .. Bombay "
Air hostess said: "B silent."
Santa: "Ok.. Ombay. Ombay"

=D

Teacher: "What is common between JESUS, KRISHNA , RAM, GANDHI and BUDHA?"
Santa: "All are born on government holidays...!!!

=D

Sir: What is difference between Orange and Apple?
Santa: Color of Orange is orange, but color of Apple is not APPLE
=D

ग्रीष्मातल्या सकाळी

ग्रीष्मातल्या सकाळी आले भरून मेघ
अन विस्कटून गेले सारे प्रभात रंग

पाहून मम उदासी चाफा हसून बोले
सद्भाग्य केवढे हे! आले भरून मेघ

होतील वादळे अन सो सो सुटेल वारा
अन नाचतील झाडे, होईल शांत आग

झळकेल वीज गगनी, घन वर्षतील धो धो
चमकेल इंद्रधनुही दावीत सात रंग

होईल तृप्त धरणी; मृदगंध दरवळेल
होतील पाखरे हि गाण्यात दंग गुंग

तूही खुळे! पहा ना सोडुनिया उदासी
गा तू तुझेही गाणे; आले भरून मेघ



- पद्मा गोळे

भुईनळ्यांचे झाड फुलांचे

भुईनळ्यांचे झाड फुलांचे
भिडे निळ्या आभाळी रे
आली फुलवित हासत उजळीत
लक्षदिप दिपवाळी रे

जमला मेळा गोपाळांचा
धुमधडाका फटाकड्यांचा
दिव्या दिव्यांची रांग शोभते
सुंदर निळ्या आभाळी रे

अवती भवती चंद्रज्योती
हासत उधळत माणिक मोती
दिव्या दिव्यांची रांग शोभते
सुंदर पहाटवेळी रे




(अज्ञात कवी)

लहान पण देगा देवा

लहान पण देगा देवा
मुंगी साखरेचा रवा
ऐरावत रतन थोर
त्यांसी अंकुशाचा मार
जया अंगी मोठेपण
तया यातना कठीण
तुका म्हणे बरावे जन
व्हावे लाहुनी लहान
महापुरे झाडे जाती
तेथे लाव्हेल वाचती

संत तुकारामांच्या अभंगांमधून

All the world's a stage

All the world's a stage, And all the men and women merely players;

They have their exits and their entrances,

And one man in his time plays many parts,His acts being seven ages.

At first, the infant, Mewling and puking in the nurse's arms.

Then the whining schoolboy, with his satchel And shining morning face, creeping like snail

Unwillingly to school.

And then the lover, Sighing like furnace, with a woeful ballad

Made to his mistress' eyebrow.

Then a soldier, Full of strange oaths and bearded like the pard,

Jealous in honor, sudden and quick in quarrel, Seeking the bubble reputation

Even in the cannon's mouth.

And then the justice, In fair round belly with good capon lined,

With eyes severe and beard of formal cut, full of wise saws and modern instances;

And so he plays his part.

The sixth age shifts Into the lean and slippered pantaloon,

With spectacles on nose and pouch on side; His youthful hose, well saved, a world too wide

For his shrunk shank, and his big manly voice, Turning again toward childish treble,

Pipes And whistles in his sound.

Last scene of all,That ends this strange eventful history,

Is second childishness and mere oblivion, Sans teeth, sans eyes, sans taste, sans everything.

-----------William Shakespeare

Teacher student jokes..

eacher: ‘What is your name?’
Student: ‘Mera naam Suraj Prakash hai.’
Teacher: ‘When I ask a question in English, answer it in English.’
Student: ‘My name is Sunlight.
Teacher: ‘What is your name?’.
Student: ‘My name is Beautiful Red Underwear’
Teacher: ‘What kind of a name is this? Don’t joke tell me the right name’
Student: ‘My name is Sunderlal Chadda.”
Teacher: What happened in 1869?
Student: Gandhiji was born.
Teacher: What happened in 1873?
Student: Gandhiji was four years old.
Teacher: What is the full form of maths?
Student: Mentally affected teachers harassing students
Teacher: Now children, if I saw a man beating a donkey and stopped him then what virtue would I be showing?
Student: BROTHERLY LOVE
Teacher: Because of Gandhiji’s hard work what do we get on 15th August?
Student: A holiday
Teacher: ‘Can anyone give me an example of Coincidence
 Johnny: ‘Sir, my mother and father got married on the same day same time.’
Teacher: How old is ur father.
Sunny: As old as I am.
Teacher: How is it possible?
Sunny: He became father only after I was born. (1st Rank)
Teacher: There is a frog, Ship is sinking, potatoes cost Rs3/kg…Then, what is my age?
Student: 32 yrs.
Teacher: How do you know?
Student: Well, my sister is 16 yrs old and she is half mad.

Why do call centre guys get paid so much ?

1 ) Tech Support : “I need you to right-click on the Open Desktop.”
Customer : “Ok.”
Tech Support : “Did you get a pop-up menu?”
Customer : “No.”
Tech Support : “Ok. Right click again. Do you see a pop-up menu?”
Customer : “No.”
Tech Support : “Ok, sir. Can you tell me what you have done up until
this point?”
Customer : “Sure, you told me to write ‘click’ and I wrote ‘click’.”
———— ——— ——— ———
2) Customer : “I received the software update you sent, but I am still
getting the same error message.”
Tech Support : “Did you install the update?”
Customer: “No. Oh, am I supposed to install it to get it to work?”
———— ——— ——— ———
3)Customer : “I’m having trouble installing Microsoft Word.”
Tech Support : “Tell me what you’ve done.”
Customer : “I typed ‘A: SETUP’.”
Tech Support : “Ma’am, remove the disk and tell me what it says.”
Customer : “It says ‘[PC manufacturer] Restore and Recovery disk’.”
Tech Support : “Insert the MS Word setup disk.”
Customer : “What?”
Tech Support: “Did you buy MS word?”
Customer: “No…”
———— ——— ——— ——— ——— –
4).Customer : “Do I need a computer to use your software?”
Tech Support : ?!%#$ (welll pretend to smile)
———— ——— ——— ——— ——— –
5). Tech Support : “Ok, in the bottom left hand side of the screen,
can you see the ‘OK’ button displayed?”
Customer : “Wow. How can you see my screen from there?”
Tech support : ??????
———— ——— ——— ——— ——— –
6) Tech Support : “What type of computer do you have?”
Customer : “A white one.”
Tech support : ?????
———— ——— ——— ——— ——— –
7). Tech Support : “What operating system are you running?”
Customer : “Pentium.”
Tech support : ??????
———— ——— ——— ——— ——— –
8).Cus tomer : “I have Microsoft Exploder.”
Tech Support : ??????
———— ——— ——— ——— ——— –
9). Customer : “How do I print my voicemail?”
Tech support : ??????
———— ——— ——— ——— ——— –
10). Customer : “You’ve got to fix my computer. I urgently need to
print document, but the computer won’t boot properly.”
Tech Support : “What does it say?”
Customer : “Something about an error and non-system disk.”
Tech Support : “Look at your machine. Is there a floppy inside?”
Customer : “No, but there’s a sticker saying there’s an Intel inside.”
Tech support : ?????
 ———— ——— ——— ——— ——— –
11). Tech Support: “Just call us back if there’s a problem. We’re open
24 hours.”
Customer: “Is that Eastern time?”
———— ——— ——— ——— ——— –
12). Tech Support : “What does the screen say now?”
Customer : “It says, ‘Hit ENTER when ready’.”
Tech Support : “Well?”
Customer : “How do I know when it’s ready?”
Tech support : ??????
———— ——— ——— ——— ——— –
The best of the lot
13). A plain computer illiterate guy rings tech support to report that
his computer is faulty.
Tech: What’s the problem?
User: There is smoke coming out of the power supply.
Tech: (keep quite)
Tech: You’ll need a new power supply.
User: No, I don’t! I just need to change the startup files.
Tech: Sir, the power supply is faulty. You’ll need to replace it.
User: No way! Someone told me that I just needed to change the startup
and it will fix the
problem! All I need is for you to tell me the command.
Tech support::
10 minutes later, the User is still adamant that he is right. The tech
is frustrated and fed up.
Tech: Sorry, Sir. We don’t normally tell our customers this, but there
is an undocumented DOS
command that will fix the problem.
User: I knew it!
Tech : Just add the line LOAD NOSMOKE . COM  at
the end of the CONFIG.SYS. Let me know how it goes.
10 minutes later.
User : It didn’t work. The power supply is still smoking.
Tech : Well, what version of DOS are you using?
User : MS-DOS 6.22 .
Tech : That’s your problem there. That version of DOS didn’t come with
NOSMOKE. Contact Microsoft and ask them for a patch that will give you
the file. Let me know how it goes.
1 hour later.
User : I need a new power supply.
Tech support : How did you come to that conclusion?
User : Well, I rang Microsoft and told him about what you said, and he
started asking questions about the make of power supply.
Tech: Then what did he say?
User: He told me that my power supply isn’t compatible with NOSMOKE.
———— ——— ——— ——— ——— -
Hight Of all (Too Good)
14) customer care officer: I need a product identification number
right now and may I help u in
finding it out?
Customer: sure
CCO: could u left click on start and do u find ‘My Computer’?
Cust: I did left click but how  do I find your computer?

ऐ मालिक तेरे बन्दे हम - Ae Malik Tere Bande Hum

ऐ मालिक तेरे बन्दे हम
ऐसे हों हमारे करम
नेकी पर चलें और बदी से टलें,
ताकि हंसते हुए निकले दम

ये अंधेरा घना छा रहा, तेरा इंसान घबरा रहा
हो रहा बेखबर, कुछ न आता नज़र
सुख का सूरज छुपा जा रहा
है तेरी रोशनी में जो दम
तो अमावस को कर दे पूनम
नेकी पर...

जब ज़ुल्मों का हो सामना, तब तू ही हमें थामना
वो बुराई करें, हम भलाई भरें
नहीं बदले की हो कामना
बढ़ उठे प्यार का हर कदम, और मिटे बैर का ये भरम
नेकी पर...

बड़ा कमज़ोर है आदमी, अभी लाखों हैं इसमें कमी
पर तू जो खड़ा, है दयालू बड़ा
तेरी किरपा से धरती थमी
दिया तूने हमें जब जनम
तू ही झेलेगा हम सबके ग़म
नेकी पर...



Movie/Album: दो आँखें बारह हाथ (1957)
Music By: वसंत देसाई
Lyrics By: भरत व्यास
Performed By: लता मंगेशकर

गुराख्याचें गाणें

कुरणावरतीं वडाखालती गाइ वळत बैसतों
स्फटिकापरि निर्मळ हा खळखळ झरा जवळ वाहतो. ll धृ. ll

पांवा फुंकुनि मंजुळ नादें रान भरुनि टाकितों,
आनंदानें डोळे भरतां प्रभुजीला प्रार्थितों.
गाईंमागें रानोमाळीं शीळ भरित हिंडतों,
दर्‍यादर्‍यांतुनि रान-ओहळावरी मौज मारितों.

उन्हाची भीती कवणाला ?
पाउस काय करिल मजला ?
भितों मी कोठे थंडीला ?

श्रीमंतापरि गरिबा कोठे वारा तो दुखवितो ?
देवाजीवरि सदा हवाला टाकुनि मी राहतों. ll १ ll

तृषा लागतां नीर झर्‍याचें ओंजळिनें मी पितों,
क्षुधा लागतां कांदाभाकर यथेच्छ मी जेवितों.
फिरतां फिरतां करवंदें हीं तोडुनि मी भक्षितों,
काठीनें मी कांटे दाबुनि बोरेंहि तोडितों.

धनिका ताट रुप्यांचें जरी,
पांचहि पक्वान्नें त्यावरी,
नाहीं गोडि मुखाला परी.

गाईंसंगें हिंडुनि रानीं थकुनि सुखें जेवितों,
जाडें भरडें खाउनि धनिकाहूनि अधिक तोषतों. ll २ ll

पुच्छ उभारुनि थवा गाइंचा ज्या वेळीं नाचतो,
मोरमुगुटबन्सीवाल्यापरि उभा मौज पाहतों.
ओहळावरी थवा तयांचा पाणी जेव्हां पितो,
उभा राहुनी प्रेमें त्यांना शीळ अहा घालितों !

कशाला मंदिल मज भरजरी ?
घोंगडी अवडे काळी शिरीं,
दंड करिं गाइ राखण्या, परी

कुवासना घालिति धिंगा तो महाल मी टाकितों
गाईंसंगें हवेंत ताज्या नित्यचि मी राहतों. ll ३ ll

क्रोध, काम, मद, मत्सर यांही गांव सदा गर्जतो
दूर टाकुनी त्यांस शांतिनें सुखें दिवस लोटितों.
समाधान हा परिस अहा ! मज रानांतचि लाभतो,
दुःखाच्या लोहास लावितां सुखसोनें बनवितो.

चढल्या पडावयाची भिती;
गरिबा अहंकृती काय ती ?
काय करि त्याचें खोटी स्तुती ?

परवशतेच्या बिड्या रुप्याच्या पायांत न बांधितों,
निजं ह्रदयाचा धनी धरणिचें धनित्व अवमानितों. ll ४ ll



- भा. रा. तांबे